دعوی اثبات وقوع بیع
(دعوی مالکیت خواهان، برای اثبات مالکیت خویش بر مال معیّن)
در گذشته که اعتماد عمومی میان مردم بیشتر بود و کلاهبرداری کمتر به وقوع می پیوست، رایج بود که برخی اشخاص به جای نگارش بیع‌نامه، به تنظیم وکالتنامه بسنده نموده و حتی سند دیگری برای انتقال تنظیم نکنند. همچنین در مواردی که رابطه خویشاوندی، دوستی و یا ارتباط خاص میان خریدار و فروشنده برقرار است، ممکن است، اشخاص هیچ بیع نامه‌ای برای فروش تنظیم نشده و به اظهار شفاهی بسنده کنند؛ حال اگر فروشنده فوت نمود و ورثه منکر این انتقال بودند یا به دلیل ایجاد اختلافات فروشنده، انتقال را انکار کند، تکلیف چیست؟
دادخواست اثبات وقوع بیع، راهکاری است که قانون برای اشخاصی که بیع نامه در اختیار ندارند، قرار داده است تا با ارائه ادله و قرائن خود؛ از جمله پرداخت ثمن معامله، ارائه شهود، مدارک تصرف و یا هر مدرک دیگری که نشان دهد فروشنده دیگر ادعایی نسبت به مال مورد انتقال نداشته است، بتوانند وقوع بیع را در دادگاه صالح به اثبات برسانند و از آثار قانونی آن بهره‌مند شوند.
