معنی اختراع در واژه
اختراع در واژه به معنی “نوآوری” می‌باشد.
معنی اختراع در علم حقوقی
اختراع، محصول یا فرآیندی است که نتیجه ی سعی و تلاش های «مخترع»، که براساس تراوشهای فکری و ذهنی او حاصل می‌شود را می گویند.
قانونگذاران کشورهای متفاوت، برای حمایت از مخترعان و مبتکرین و همچنین بجهت تشویق مخترعان برای ایجاد محصولات و فرآیندهای جدید، سعی به حمایت از مخترعان می‌نمایند؛ این نوع حمایت را در علم حقوق “حق اختراع” می نامند.
حق اختراع
حق اختراع حقی است که مخترع ، در ارتباط با ثبت اختراع خود و به صورت انحصاری و موقت و مشروط به رعایت تکالیف و شرایط مقرر در قوانین مربوط در جهت استفاده، انتقال، فروش، عرضه در بازار، واردات و اعطای مجوز بهره‌برداری به دست می‌آورد.
لازم به ذکر است برای اینکه قانون بتواند از حق اختراع حمایتهای لازم را به عمل آورد، مخترع باید اختراع خود را به ثبت برساند.
ثبت اختراع
شرایط ثبت اختراع به دو دسته شرایط شکلی و شرایط ماهوی تقسیم می‌گردد.
شرایط شکلی : نحوه تنظیم تقاضانامه ثبت اختراع، افشا و توصیف اختراع در
شرایط ماهوی:
- ابداعی بودن اختراع
- کاربرد صنعتی داشتن اختراع
در ایران بر اساس ماده ۳۶ قانون ثبت علایم و اختراعات مصوب ۱۳۱۰ نظام اعلامی ثبت اختراع پذیرفته گردیده‌است و متقاضی ثبت اختراع باید تقاضانامه خود را برای ثبت اختراع به اداره ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی تقدیم نماید.
ورقهٔ اختراع
ورقهٔ اختراع سندی است که برای حمایت از اختراع صادر می‌شود. دریافت کننده ورقهٔ اختراع با استناد به آن می‌تواند هرگونه تصرفی در اختراع خود بنماید و دیگران را از تجاوز به حقوق اختراعی خود منع نماید.
حقوق مخترع
بعد از صدور ورقهٔ اختراع مخترع حقوقی را کسب می‌نماید که عبارت‌اند از:
- حق استفاده و تولید
- حق نگهداری، عرضه، انتقال و فروش
- حق صادرات و واردات
- حق اعطای مجوز بهره برداری
کلیه حقوق بالا انحصاری و متعلق به شخص مخترع یا قائم مقام وی بوده و اشخاص مذکور حق ممانعت دیگران را از تجاوز به حقوق اختراعی خود دارا می‌باشند.