کپی رایت یا همان حق تکثیر، یکی از شاخه های حقوق مالکیت فکری است که به حمایت و پشتیبانی از پدیدآورندگان آثار ادبی و هنری می پردازد.
کپی رایت خود به دو دسته تقسیم می شود:
- حق مولف
- حقوق مجاور
حق مولف :حقوق پدید آورندگان آثار ادبی و هنری است که شامل دو بخش:
حقوق مادی و معنوی است.
حقوق مجاور: از حقوق پدیدآمده بر فعالیت هایی افرادی چون:
هنرمندان مجری، سازمان های پخش رادیویی و تلوزیونی و تولیدکنندگان حامل های صوتی بحث میشود.
چه مواردی مورد حمایت کپی رایت(حق تکثیر) است؟
- كتاب و رساله و جزوه و نمایشنامه و هر نوشته دیگر علمی و فنی و ادبی و هنری.
- شعر و ترانه و سرود و تصنیف كه به هر ترتیب و روش نوشته یا ضبط یا نشر شده باشد.
- اثر سمعی و بصیری به منظور اجرا در صحنه های نمایش یا پرده سینما یا پخش از رادیو یا تلویزیون كه به هر ترتیب و روش نوشته یا ضبط یا نشر شده باشد.
- اثر موسیقی كه به هر ترتیب و روش نوشته یا ضبط یا نشر شده باشد.
- نقاشی و تصویر و طرح و نقش و نقشه جغرافیایی ابتكاری و نوشته ها و خطهای تزیینی و هر گونه اثر تزیینی و اثر تجسمی كه به هر طریق و روش به صورت ساده یا تركیبی به وجود آمده باشد.
- هر گونه پیكره (مجسمه ).
- اثر معماری از قبیل طرح و نقشه ساختمان.
- اثر عكاسی كه با روش ابتكاری و ابداع پدید آمده باشد.
- اثر ابتكاری مربوط به هنرهای دستی یا صنعتی و نقشه قالی و گلیم.
- اثر ابتكاری كه بر پایه فرهنگ عامه (فولكلور) یا میراث فرهنگی و هنری ملی پدید آمده باشد.
آشنایی با حقوق مؤلفین، مصنفین و هنرمندان
این اشخاص از دو حق مادی و معنوی برخوردار هستند .
حق مادی : حق نشر ، پخش ، عرضه ، اجرا ، توزیع اثر و در واقع حق بهره برداری های مالی از اثر است .
حق معنوی : حق بر نام و عنوان و حق تمامیت اثر است. لازم به ذکر است که در قوانین ملی کشورها مصادیق این حقوق با گوناگونی و تنوع روبرو است.